MİLLİ EMLAK HAZİNE ARAZİLERİ DESTEĞİ VE KAPSAMI
“Ekonomi Bakanlığından alınan yatırım teşvik belgesinde yatırım yeri tahsisi desteğinin olması gerekmektedir.”
Yatırım kararlarını uygulanması amacıyla, yatırımın başlangıç maliyetlerinin düşürülmesine katkı sağlayacak milli emlak hazine arazilerine ihtiyaç duyulmaktadır. Bu nedenle ülkemizde çeşitli yatırımlara kısmen veya tamamen bedelsiz olarak milli emlak hazine arazileri için yatırım yeri tahsisi yapılmaktadır.
Ekonomi Bakanlığı tarafından yürürlüğe konulan ve uygulaması Maliye Bakanlığı ile müşterek yürütülen “Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar” kapsamında yer alan “yatırım yeri tahsisi desteği” de bu uygulamalardan bir tanesidir. Bölgesel yatırım konusu olan tüm yatırımlara yatırım yeri tahsisi desteği verilmektedir.
Destek, ilk yıl için taşınmazın emlak vergi değerinin en fazla %3’ü oranında takdir edilen bedel, ikinci ve müteakip yıllar için ise cari yıl bedelinin ÜFE oranında artırılması suretiyle hesaplanan bedel karşılığında, taşınmaz üzerinde 49 (25+24) yıl süreyle irtifak hakkı veya kullanım izni verilmesi seklinde uygulanmaktadır. Ancak, ilk 3 yıl için ödemeler hesaplanan değerin %30’u oranında alınmaktadır. Yatırım yerine göre belirlenen ilk yıl ödemeleri ise su şekildedir:
_ 1. bölgede bulunan illerde yatırım konusu taşınmazın emlak vergi değerinin %3’ü,
_ 2. bölgede bulunan illerde yatırım konusu taşınmazın emlak vergi değerinin %2,5’i,
_ 3. bölgede bulunan illerde yatırım konusu taşınmazın emlak vergi değerinin %2’si,
_ 4. bölgede bulunan illerde yatırım konusu taşınmazın emlak vergi değerinin %1,5’i,
_ 5. bölgede bulunan illerde yatırım konusu taşınmazın emlak vergi değerinin %1’i,
_ 6. bölgede bulunan illerde yatırım konusu taşınmazın emlak vergi değerinin %0,5’idir.
Yatırım Yeri Tahsisi Desteğinden Kimler Faydalanabilir?
Yatırım yeri tahsisi desteğinden faydalanabilmek için öncelikle bir yatırım projesinin Bakanlığımızca bölgesel, büyük ölçekli veya stratejik yatırım olarak değerlendirilmek suretiyle yatırım teşvik belgesine bağlanmış olması gerekmektedir.
Ancak, yatırım teşvik belgesinde yatırım yeri tahsisi desteğinin öngörülmüş olması kesin tahsis işleminin gerçekleşmesi anlamına gelmemektedir. Zira kesin tahsis işlemleri, Maliye Bakanlığı Milli Emlak Genel Müdürlüğü koordinasyonunda taşınmaz sahibi idare tarafından yürütülmekte ve yatırımlara tahsis edilmek üzere ilana çıkılan yerler için başvuruda bulunulmuş yatırım projeleri arasından Vali başkanlığında oluşturulan komisyonca belirlenen yatırım projeleri için gerçekleştirilmektedir.
Bakanlığımızca düzenlenen yatırım teşvik belgesine sahip olmak ise talep edilen evraklardan birisidir. Özetle, Bakanlığımızca yatırım teşvik belgesi düzenlenmesi ve belge kapsamında yatırım yeri tahsisi desteğinin öngörülmesi kesin tahsis işlemi için yeterli olmamakla birlikte, bir ön koşul niteliği taşımaktadır.
Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen usul ve esaslara göre aşağıda sıralanan kriterleri sağlayan yatırım projeleri için, yer tahsisinden faydalanmak üzere talep edilen tüm bilgi ve belgelerle birlikte taşınmaz sahibi idareye başvuruda bulunulabilmektedir:
_ Ekonomi Bakanlığınca verilmiş yatırım teşvik belgesi sahibi olmak,
_ Gerçekleştirilecek toplam yatırım tutarının, taşınmaz sahibi idarelerce bu taşınmazlara
takdir edilecek rayiç değerin
* tarım ve hayvancılık yatırımlarında bir,
* turizm yatırımlarında iki,
* diğer yatırımlarda üç katından az olmaması,
_ Taahhüt edilen yatırımın en az yüzde yirmisini karşılayacak miktarda net özkaynağa sahip olmak.
Yatırım Yeri Tahsis Edilecek Yatırım Projelerinin Tespiti
Taşınmaz sahibi idare tarafından ilan edilen alanların yatırımlara tahsis edilmesi amacıyla ilgili idareye yapılan başvurular, taşınmazın bulunduğu il Valisinin başkanlığında oluşturulan komisyon tarafından değerlendirilmektedir. Komisyon, sunulan bilgi ve belgeler ışığında yatırım projesinin özelliklerini dikkate alarak tahsis işleminin uygun olup olmadığına karar vermektedir.
Aynı taşınmaz için birden fazla başvuru olması halinde; yatırım büyüklüğü, öz kaynak miktarı ve yaratılması öngörülen istihdam sayısına göre projeler arasında puanlama yapılmak suretiyle en fazla puan alan yatırım için tahsis işlemine onay verilmektedir. Puanların eşit olması durumunda ise istihdam sayısı belirleyici olmaktadır.
II. ADIM ADIM UYGULAMA
1.ADIM: Yatırımcının, yatırım teşvik belgesi almak için Ekonomi Bakanlığına müracaat etmesi ve Bakanlıkça düzenlenen belgede yatırım yeri tahsisi desteğinin öngörülmüş olması gerekmektedir.
2.ADIM: Taşınmaz tahsisine ilişkin olarak, Türkiye genelinde yayımlanan tirajı en yüksek ilk on gazeteden Basın ilan Kurumunca belirlenecek birisinde yayımlanacak veya taşınmaz sahibi idarenin internet sayfasından duyurulacak ilanların yatırımcı tarafından takip edilmesi gerekmektedir.
3.ADIM: _İlan edilen taşınmazlardan birinin yatırım projesi için uygun olduğu düşünülerek, müracaatta bulunmaya karar verilmiş ise 2 aylık başvuru süresi içinde talep formuna ilaveten istenen tüm diğer evraklarla birlikte taşınmaz sahibi idarenin taşınmazın bulunduğu ildeki birimine müracaat edilmesi gerekmektedir. Başvuru sırasında aranan evraklar Maliye Bakanlığı tarafından çıkartılan yönetmelikle belirlenmiştir.
4.ADIM: Yatırım projesinin tahsis işlemi için uygun bulunması halinde konu ilgili idare tarafından yatırımcıya tebliğ edilir. Bu durumda taşınmazın durumuna göre yatırımcı ile ön izin, kullanma hakkı veya irtifak hakkı sözleşmesi imzalanması gerekmektedir. Ön izin, taşınmazlardan imar planı bulunmayanların imar planlarıyla imar uygulamalarının ve yapılacak tesislere ilişkin uygulama projelerinin yaptırılması amacıyla, fiili kullanım olmaksızın bir yıl süreyle ve bedelsiz olarak yatırımcıya verilen izni ifade etmekte olup, süre sonunda kullanma veya irtifak hakkına dönüşmesi mümkün bulunmaktadır. Kullanma hakkı ise taşınmazın tapuya tescil ettirilemediği durumlarda geçerli olmaktadır.
5.ADIM: Tebliğ tarihinden itibaren en geç 15 gün içerisinde yatırımcının taşınmazın durumuna uygun düsen sözleşmeyi imzalayarak ilgili idareye teslim etmesi gerekmektedir.
Kullanım hakkı tahsis edilmiş ise kullanım hakkı sözleşmesinin imzalanması ve notere tasdik ettirilmesinin akabinde ilk yıl bedelinin taşınmaz sahibi idarenin muhasebe hesabına yatırıldığına dair makbuz ile birlikte idareye teslim, irtifak hakkı tahsis edilmiş ise irtifak hakkı sözleşmesinin imzalanması ve tapuya tescil işlemlerinin gerçekleştirilmesinin akabinde ilk yıl bedelinin taşınmaz sahibi idarenin muhasebe hesabına yatırıldığına dair makbuz ile birlikte idareye teslim gerekmektedir.
6.ADIM: Bu durumda, taşınmaz üzerinde yatırıma başlanılması mümkün bulunmaktadır. Ancak yatırımcının herhangi bir olumsuzluğa sebebiyet vermemek için, gerçekleştirilecek bina, yapı ve tesis inşalarının onaylı imar planı ve uygulama projesine uygun olarak yaptırıldığından emin olması gerekmektedir.
7.ADIM: Yatırımcının müteakip yıl bedellerini, kullanma izni sözleşmesinin düzenlendiği, irtifak hakkının tapuya tescil edildiği tarihleri esas alarak her yıl aynı tarihte pesin olarak taşınmaz sahibi idarenin ilgili muhasebe birimine yatırması gerekmektedir.
III. NOTLAR
-
_İrtifak hakkı ve kullanma izni, sözleşme süresi sonunda sona ermektedir. Bu durumda; makine, teçhizat ve demirbaşlar hariç diğer yapı ve tesisler taşınmaz sahibi idareye intikal eder. Ancak, yatırımcının talep etmesi halinde, bedeli karşılığında doğrudan irtifak hakkı tesis edilmesi veya kullanma izni verilmesi de mümkün bulunmaktadır.
-
Yatırımlara tahsis edilecek taşınmazlar taşınmaz sahibi idareler tarafından ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının katkılarıyla tespit edilmektedir. Ancak, idareler tarafından belirlenen taşınmazlar arasında yer almamakla birlikte, yatırımcı tarafından talep edilen belirli bir taşınmazın da ilgili idare tarafından uygun bulunması halinde tahsis işlemine konu edilmesi mümkün bulunmaktadır.
YATIRIMLARA SAĞLANAN BÖLGESEL DESTEKLER UNSURLARI |
|
Destek Unsurları |
1.Bölge |
2.Bölge |
3.Bölge |
4.Bölge |
5.Bölge |
6.Bölge |
KDV İstisnası |
VAR |
VAR |
VAR |
VAR |
VAR |
VAR |
Gümrük Vergisi Muafiyeti |
VAR |
VAR |
VAR |
VAR |
VAR |
VAR |
Vergi İndirimi |
Vergi İndirim Oranı |
%50 |
%55 |
%60 |
%70 |
%80 |
%90 |
Yatırıma Katkı Oranı |
%15 |
%20 |
%25 |
%30 |
%40 |
%50 |
Yatırım dönemi vergi indirimi |
YOK |
%10 |
%20 |
%30 |
%50 |
%80 |
İşletme dönemi vergi indirimi |
%100 |
%90 |
%80 |
%70 |
%50 |
%20 |
Sigorta Primi İşveren
Hissesi Desteği |
Uygulama Süresi |
2 Yıl |
3 Yıl |
5 Yıl |
6 Yıl |
7 Yıl |
10 Yıl |
Destek Tutarının Azami Miktarı
(Destek Tutarının Sabit Yatırım Tutarına Oranı) |
%10 |
%15 |
%20 |
%25 |
%35 |
%50 |
Yatırım Yeri Tahsisi |
VAR |
VAR |
VAR |
VAR |
VAR |
VAR |
Faiz Desteği |
İç Kredi |
YOK |
YOK |
3 Puan |
4 Puan |
5 Puan |
7 Puan |
Döviz / Dövize Endeksli Kredi |
YOK |
YOK |
2 Puan |
2 Puan |
2 Puan |
2 Puan |
Azami Destek Tutarı (Milyon TL) |
YOK |
YOK |
1 Milyon |
1.2 Milyon |
1.4 Milyon |
1.8 Milyon |
Sigorta Primi Desteği |
YOK |
YOK |
YOK |
YOK |
YOK |
10 Yıl |
Gelir Vergisi Stopajı Desteği |
YOK |
YOK |
YOK |
YOK |
YOK |
VAR |
İnşaat-Yapı Harçları Muafiyeti |
VAR |
VAR |
VAR |
VAR |
VAR |
VAR |
Emlak Vergisi Muafiyeti |
VAR |
VAR |
VAR |
VAR |
VAR |
VAR |
Damga Vergisi Muafiyeti |
VAR |
VAR |
VAR |
VAR |
VAR |
VAR |
Aşağıda belirtilen yatırım konularına milli emlak hazine arazilerinde uygun yatırım yeri olduğu takdirde bölgesel yatırım teşvik belgesi kapsamında yatırım yeri tahsisi yapılmaktadır
Entegre Hayvancılık Yatırımları |
Su ürünleri yetiştiriciliği (balık yavrusu ve yumurtası üretimi dahil) |
Gıda ürünleri ve içecek imalatı (dip not 6’da belirtilen yatırım konuları hariç) |
Tekstil ürünleri imalatı (dip not 8’de belirtilen şartları sağlamayan iplik ve dokuma yatırımları hariç) |
Giyim eşyası imalatı |
Derinin tabaklanması ve işlenmesi |
Derinin tabaklanması, işlenmesi (sadece İstanbul Deri İhtisas OSB ve Tuzla OSB’de yapılacak yatırımlar) |
Bavul, el çantası, saraciye, ayakkabı vb imalatı |
Ağaç ve mantar ürünleri imalatı (mobilya hariç), hasır ve buna benzer örülerek yapılan maddelerin imalatı |
Kağıt ve kağıt ürünleri imalatı |
Kimyasal madde ve ürünlerin imalatı |
Kimyasal Gübre ve Azotlu Bileşenlerin imalatı |
Pestisit (haşarat ilacı) ve diğer zirai-kimyasal ürünlerin imalatı |
İlaç/eczacılıkta ve tıpta kullanılan kimyasal ve bitkisel kaynaklı ürünlerin imalatı |
Parfüm ile kozmetik ve tuvalet malzemeleri imalatı |
Patlayıcı madde imalatı |
İç ve dış lastik imalatı |
Metalik olmayan mineral ürünlerin imalatı (cam ve cam ürünleri, fırınlanmış kilden kiremit, briket, tuğla ve inşaat malzemeleri, çimento, hazır beton ve harç hariç) |
Metalik olmayan mineral ürünlerin imalatı (çok katlı yalıtım camları, kiremit, briket, tuğla, çimento, hazır beton ve harç hariç) |
Metalik olmayan mineral ürünlerin imalatı (fırınlanmış kilden, kiremit, biriket, tuğla ve inşaat malzemeleri, çimento, inşaat amaçlı beton ürünleri, hazır beton, harç, çok katlı yalıtım camları hariç) |
Düz cam, düz camın şekillendirilmesi ve işlenmesi (çok katlı yalıtım camları hariç) çukur cam ve cam elyafı imalatı |
Düz cam, düz camın şekillendirilmesi ve işlenmesi (çok katlı yalıtım camları hariç) çukur cam, cam elyaf ve camdan elektrik izolatörleri ve seramik yalıtım malzemeleri imalatı |
Seramikten yapılan sıhhi ürünler, seramik yalıtım malzemeleri, seramik karo ve kaldırım taşı imalatı |
İnşaat amaçlı beton ürünleri imalatı |
Metalik olmayan mineral ürünlerin imalatı; inşaat amaçlı beton ürünleri imalatı, kireç, alçı |
İnşaat amaçlı beton ürünleri imalatı ve ısı veya ses izole edici eşya ve karışımlar |
Demir-çelik dışındaki ana metal sanayi, metal döküm sanayi |
Metal eşya |
Merkezi ısıtma radyatörleri ve kazanlarının imalatı, buhar kazanı imalatı (merkezi kalorifer kazanları hariç) |
Makine ve teçhizat imalatı |
Sınai kalıp |
Büro, muhasebe ve bilgi işlem makineleri imalatı |
Elektrikli makine ve cihazları imalatı |
Radyo, televizyon, haberleşme teçhizatı ve cihazları imalatı |
Tıbbi aletler hassas ve optik aletler imalatı |
Motorlu kara taşıtı ve yan sanayi |
Hava taşıtları ve motorlarının bakım ve onarımı |
Motosiklet ve bisiklet |
Mobilya imalatı (sadece metal ve plastikten imal edilenler hariç) |
Mobilya imalatı (sadece plastikten imal edilenler hariç) |
Oteller |
Öğrenci yurtları |
Soğuk hava deposu hizmetleri |
Lisanslı depoculuk |
Eğitim hizmetleri (okul öncesi eğitim hizmetleri dahil, yetişkinlerin eğitilmesi ve diğer eğitim faaliyetleri hariç) |
Hastane yatırımı, huzurevi |
Akıllı çok fonksiyonlu teknik tekstil |
Atık geri kazanım veya bertaraf tesisleri |
Kömür gazı üretimi (sentez gazı) |
Seracılık |
İllere Göre Yatırım Teşvik Belgesi
Yatırım yapmak istediğiniz ili seçiniz.
Referansları incelemek için Tıklayınız